Archives for October 2011

ΚΑΙ “ΜΕΤΑ ΤΙ;” ΚΥΡΙΕ ΠΡΟΕΔΡΕ;

31/10/2011

ΚΑΙ “ΜΕΤΑ ΤΙ;” ΚΥΡΙΕ ΠΡΟΕΔΡΕ;

“Βάστα Ελλάδα!”

Όλα κρίνονται τώρα στο Ιταλικό μέτωπο. Η ευφορία από τη Σύσκεψη Κορυφής της 27ης Οκτωβρίου κράτησε μόλις μια μέρα, την Πέμπτη. Την Παρασκευή τα spreads της Ιταλίας πέρασαν το όριο του 6%. Αν μετά το “κούρεμα” ο πανικός των “επενδυτών” χτυπήσει την Ιταλία, αν “πέσει” η Ιταλία, κινδυνεύει η Γαλλία και τότε το φάντασμα της συστημικής κατάρρευσης του ευρώ θα πλανιέται πάνω από την Ευρώπη. Οι “μεγάλοι ηγέτες” τα σκέφτηκαν όλα, έκαναν πραγματικά βήματα αλλά ξέχασαν το θεμελιώδες: την ανάσχεση της υφεσιακής καταιγίδας, την πρώτη και απόλυτη προτεραιότητα. Τη φουλ ενεργοποίηση του μοναδικού big bazooka, της δυνατότητας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να “κόψει χρήμα” με μια συμβατή με την Ευρωζώνη μέθοδο.

Αντίθετα αποφάσισαν ένα υψηλού ρίσκου μεγάλο ξεφούσκωμα. Μια απομόχλευση των τραπεζών γύρω στα 2000 δις ευρώ συν το γενικευμένο, συγχρονισμένο “κούρεμα” των προϋπολογισμών ταυτόχρονα σε ελλειμματικές και πλεονασματικές χώρες που πολύ πιθανό να τα κάνει όλα χειρότερα. Μεγάλο ξεφούσκωμα ίσον μεγάλη συρρίκνωση.

Παλιά τους τέχνη κόσκινο. Αγοράζουν χρόνο. Μέχρι τώρα περισσότερο χαμένο παρά κερδισμένο.

Η ελληνική εξίσωση της 27ης Οκτωβρίου έχει αρκετούς θετικούς αλλά και αρνητικούς συντελεστές, τρεις τέσσερις “γνωστούς αγνώστους” και απρόβλεπτους “αγνώστους αγνώστους”, εθνικούς και ευρωπαϊκούς. Έστω κι έτσι “βάστα Ελλάδα!” στην κλεψύδρα του χρόνου, στο καφκικό παιχνίδι με το χρόνο. “Βάστα Ελλάδα!” στο δύσκολο 2012.

Στο αισιόδοξο σενάριο, αν αντέξεις, μπορείς να ελπίζεις: Στην αλλαγή του πολιτικού συσχετισμού των δυνάμεων σε Γερμανία και Γαλλία. Στην ήττα της δεξιάς λουθηρανικής οικονομικής θεολογίας στην πολιτική διεύθυνση της Ευρωζώνης. Στην αναγκαστική από την επιδείνωση της κρίσης ενεργοποίηση του big bazooka της Ευρωζώνης, της ΕΚΤ για να δοθεί ρευστότητα στην πραγματική οικονομία. Στην ενδεχόμενη ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας που ίσως σηκώσει μαζί με τα υπερωκεάνια και τις βάρκες. Στη δυνατότητα ενός τελικού πολιτικού διακανονισμού και του “επίσημου” χρέους με μια άμεση και κυρίως έμμεση αλλά σημαντική διαγραφή του μέσω επιμήκυνσης για 40 χρόνια και μείωσης του επιτοκίου κοντά στο επίπεδο που δανείζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Στο απαισιόδοξο σενάριο, αν “σπάσει” πριν από σένα η Ευρωζώνη, θα προλάβεις τουλάχιστον να μετατρέψεις το χρέος σου σε δραχμές και να κόψεις χρήμα για να πληρώσεις τους δανειστές σου. Αν όμως “σπάσεις” πρώτη, αν εξαναγκαστείς να πας στη νέα δραχμή και το χρέος σου μείνει σε ευρώ… τότε είναι αδύνατο και να το περιγράψουμε.

Είναι πάντως πρώτη φορά στην ιστορία που επιχειρείται αναδιάρθρωση χρέους εντός ενιαίας νομισματικής και οικονομικής ένωσης και μάλιστα ανολοκλήρωτης δίχως τα αναγκαία επαρκή δημοσιονομικά και νομισματικά εργαλεία (ευρωομόλογο, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σαν δανειστής έκτακτης ανάγκης, πρόνοια σημαντικής ρευστότητας στην οικονομία). Δίχως συνεπώς η υπό συντεταγμένη χρεωκοπία χώρα, η Ελλάδα, να διαθέτει “εκδοτικό προνόμιο” και δυνατότητα υποτίμησης με μόνους διαθέσιμους μηχανισμούς την απότομη δημοσιονομική προσαρμογή, την ασύμμετρη, άνιση και αβέβαιη “εσωτερική υποτίμηση” και μια σχετικά περιορισμένη ρευστότητα από το EFSF. Οι πιθανότητες επιτυχίας αυτή τη στιγμή δεν είναι εύκολο να ποσοτικοποιηθούν αλλά εξαρτώνται από μετρήσιμους και μη παράγοντες και σ’ ένα σημαντικό βαθμό από το τι θα κάνουν τελικά οι Έλληνες και κυρίως αν θα το κάνουν ενωμένοι.

Οι επείγουσες πολιτικές κινήσεις του Πρωθυπουργού

Εκατοντάδες πολίτες με ρωτούν τι μπορεί να γίνει πολιτικά τώρα, έστω και την ύστατη ώρα. Η κουφαμάρα των κορυφών του πολιτικού συστήματος συνεχίζεται. Ακόμα και τώρα επιμένουν στο business as usual, στην άτυπη συμπαιγνία “των αντιπάλων – συμπαικτών”, μεγάλων και μικρών, στους καθιερωμένους ρόλους ενός πολιτικού σκηνικού που οδήγησε στη χρεωκοπία. Και κάτι χειρότερο. Ενισχύονται κάθε είδους τυχοδιωκτικές συμπεριφορές και προσωπικές ατζέντες που “επενδύουν” (!) στο “μετά” τη χρεωκοπία της Ελλάδας. Ένα πολύ γνώριμο σκηνικό από τις προηγούμενες πτωχεύσεις που κατέληξαν και σε εθνικές τραγωδίες. Οι νέοι Δηλιγιάννηδες, οι πρωθυπουργοί ενός μαύρου ‘97 και μιας νέας “Μελούντας” σιδερώνουν τα κοστούμια τους.

Τι πρέπει να κάνει η κυβερνητική πλειοψηφία, είναι βέβαια το κρίσιμο ερώτημα. Δεν έχω να προσθέσω τίποτα παραπάνω απ’ ό,τι στο προεκλογικό “Ε, Πρόεδρε!”. Μόνο που τώρα χάθηκαν ο χρόνος, η πρωτοβουλία των κινήσεων, πολύτιμο πολιτικό και κοινωνικό κεφάλαιο ενώ η χώρα βιώνει μια γενικευμένη κρίση εμπιστοσύνης και νομιμοποίησης και οι αρνητικές προσδοκίες τείνουν να γίνουν κυρίαρχες. Οι Παπανδρέου – Βενιζέλος, που σηκώνουν το σταυρό του μαρτυρίου σε μια δραματική στιγμή, έχουν την πλήρη υποστήριξή μας αλλά δεν είναι λόγος αυτός να μένει ο πολιτικός τους χώρος σε απόλυτη πολιτική αφασία και να περιχαρακώνονται στο “όποιος είναι έξω από το χορό πολλά τραγούδια ξέρει” ή να δηλώνουν άμεσα ή έμμεσα αν δεν σας αρέσει “ρίξτε μας”.

Σημαντικοί κρίκοι για να στηριχτούν νέες εθνικές πολιτικές πρωτοβουλίες είναι το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η κοινή γνώμη εξακολουθεί σε συντριπτικά ποσοστά να επιθυμεί τη διάσωση εντός του ευρώ με τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης έκτακτης εθνικής ανάγκης.

Έστω τώρα, την ύστατη στιγμή, ο Πρωθυπουργός και η κυβέρνηση δηλώνουν:

Κανένα κόμμα μόνο του ακόμα και με νέα νωπή εντολή δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα δίχως τον εθνικό συναγερμό, τη συστράτευση ευρύτερων κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων. Η Ελλάδα μπαίνει στον αστερισμό των συμμαχικών κυβερνήσεων.

Καμιά δανειακή συμφωνία, ακόμα και ικανοποιητική, δεν θα φέρει αποτέλεσμα δίχως μια βασική πολιτική, οικονομική και κοινωνική σταθεροποίηση Μια τουλάχιστον ανεκτή δανειακή συμφωνία, αν υπάρξει ευρύτερη κινητοποίηση πολιτικών και παραγωγικών δυνάμεων, μπορεί μέσα από οδυνηρή προσαρμογή να οδηγήσει τελικά σ’ ένα θετικό αποτέλεσμα ώστε να πιάσουν τόπο οι θυσίες και οι αγώνες του λαού. Και η ίδια ακριβώς συμφωνία είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε πτωχευτική καραντίνα και τελικά στην εγκατάλειψή μας από τους εταίρους στην καταστροφή αν εξελιχθεί και γίνει χιονοστιβάδα ο κύκλος των αυτοκαταστροφικών τάσεων. Η συνεργασία, η συνδιαπραγμάτευση των όρων της είναι προϋπόθεση για να μεγιστοποιηθούν τα θετικά της και ελαχιστοποιηθούν τα αρνητικά, οι φανεροί και κρυφοί κίνδυνοι. Η ενισχυμένη εθνική αξιοπιστία μέσω της συνεργασίας αυξάνει τη διαπραγματευτική δύναμη της χώρας για την επανατοποθέτηση του ελληνικού ζητήματος στο ευρωσύστημα.

Το ελάχιστο τουλάχιστον εθνικής συνεννόησης είναι αυτό που σημειώθηκε σε Πορτογαλία, Ιρλανδία και Ισπανία οι οποίες είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από την Ελλάδα. Είναι εθνικά απαράδεκτο η Μέρκελ να προσέρχεται στη διαπραγμάτευση με την πλάτη 503 ψήφων, με σύσσωμη την αντιπολίτευση, σοσιαλδημοκράτες και πράσινους, και η υπό πτώχευση χώρα μας να αυτοϋπονομεύεται. Οι ευθύνες όλων των πολιτικών ηγεσιών της χώρας μας, ειδικά αυτών του ευρωπαϊκού τόξου, θα αποτιμηθούν σύντομα πολύ σκληρά από τον ελληνικό λαό.

Είμαστε έτοιμοι για ένα σταθεροποιητικό πλαίσιο εθνικής και κοινωνικής συνεννόησης για τη σωτηρία της πατρίδας, πριν και μετά τις εκλογές, ανεξάρτητα από τη σύνθεση της κυβέρνησης. Δύο και μόνο οι επείγουσες προτεραιότητες στο 2012: Η με όλα τα διαθέσιμα μέσα συγκράτηση της πτώσης της οικονομίας και η έκτακτη αποκατάσταση της δικαιοσύνης στην κατανομή των βαρών. Τί – πο – τα άλλο! Να μαζέψει επιτέλους ο Πρωθυπουργός τους δελφινίζοντες μαθητευόμενους μάγους που ανοίγουν με προσωπικές ατζέντες τυφλά κοινωνικά μέτωπα δίχως κανένα χειροπιαστό αποτέλεσμα στο να κρατήσει η Ελλάδα το κεφάλι έξω από το νερό.
Ο Πρωθυπουργός ζητά από σήμερα τις καλές υπηρεσίες του Προέδρου της Δημοκρατίας ώστε να ενεργοποιήσει τον συμβολικό και διαμεσολαβητικό του ρόλο για τη διαμόρφωση ενός σταθεροποιητικού πλαισίου εθνικής συνεννόησης και προτείνει ρητά, δεσμευτικά την άμεση διερεύνηση των δυνατοτήτων σχηματισμού κυβέρνησης έκτακτης εθνικής ανάγκης μέχρι την συμφωνημένη ημερομηνία των βουλευτικών εκλογών.
Οι εκλογές σε εύλογο ασφαλή για τη χώρα χρόνο μπορεί να δώσουν πολιτική διέξοδο εφόσον έχει μπει “ζώνη ασφαλείας” μέσω της εθνικής και κοινωνικής συνεννόησης. Διαφορετικά ακόμα και αν καταστούν επιτακτικά αναγκαίες και επείγουσες εδώ και τώρα μπορεί, εν μέσω κρίσιμης διαπραγμάτευσης δίχως αυτή τη “ζώνη ασφαλείας” να λύσουν τα φρένα προς το γκρεμό, να οδηγήσουν σε αναλώσιμες κυβερνήσεις, σε χάος και ακυβερνησία και σε αυτοκαταστροφικές εξελίξεις όπως αυτές που προηγήθηκαν σ’ όλες τις ιστορικές χρεωκοπίες της χώρας. Σε κάθε περίπτωση πάντως είναι προτιμότερη η αποσυμπίεση μέσω εκλογών σε εύλογο χρόνο από τη συσσώρευση τυφλών εκρηκτικών δυνάμεων. Φτάνει να αναγκαστούν όλοι να δεσμευτούν στο τι θα κάνουν συγκεκριμένα και να παρουσιάσουν έγκαιρα τις ενδεχόμενες συμμαχίες τους.

Ο Πρωθυπουργός δεν εγκαταλείπει από την πίσω πόρτα τη μάχη για τη σωτηρία της χώρας, ενισχύει το ρόλο του μέσω αυτών των πρωτοβουλιών και ταυτόχρονα είναι διατεθειμένος να στηρίξει ακόμα και πρωθυπουργό ευρύτερης αποδοχής αν εκεί σκοντάψει ο σχηματισμός κυβέρνησης έκτακτης εθνικής ανάγκης, πριν και μετά τις εκλογές.
Οι πολιτικές πρωτοβουλίες απευθύνονται πρωταρχικά σε όλες τις δυνάμεις που θέλουν ένα εθνικό σχέδιο διάσωσης εντός της ευρωζώνης, στις δυνάμεις του ευρωπαϊκού τόξου και ξεσκεπάζουν την υποκρισία και τον τυχοδιωκτισμό αυτών που έχουν ψηφίσει το Μάαστριχτ της νομισματικής ένωσης, θέλουν και το ευρώ και το ευρωομόλογο και τη “δημοσιονομική ενοποίηση” και τη ρευστότητα της ΕΚΤ και τα λεφτά της τρόικας αλλά εμφανίζονται να έχουν στην τσέπη ένα ειδυλλιακό σενάριο παντελώς άσχετο με τις σημερινές πραγματικότητες της Ευρωζώνης. Είναι ιστορικές οι ευθύνες του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αντώνη Σαμαρά που μετέχει στο ίδιο κόμμα με την Μέρκελ και τον Σαρκοζί οι οποίοι επιβάλουν τα όρια των επιλογών της χώρας μας.
Η εθνική συστράτευση είναι προϋπόθεση για να απομακρυνθούν οι γύπες (vulture funds) που κόβουν βόλτες πάνω από το “πτώμα” της ελληνικής οικονομίας. Αυτοί αντιλαμβάνονται την αναγκαία αναπτυξιακή εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας και την αναδιάρθρωση του χρέους σαν μηχανισμούς αφελληνισμού του τραπεζικού συστήματος σε εξευτελιστικές τιμές και μέσω αυτού ολόκληρου του παραγωγικού δυναμικού της χώρας.
Εφόσον αυτές οι πολιτικές και κοινωνικές πρωτοβουλίες ξετυλιχτούν με ειλικρίνεια και αξιοπιστία κι όχι με τα γνωστά προσχηματικά τερτίπια του καθιερωμένου πολιτικού σκηνικού θα είναι καλό για τη χώρα η νέα δανειακή συμφωνία να εγκριθεί με αυξημένη πλειοψηφία ακόμα κι αν το τίμημα είναι η άμεση προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία με το διακύβευμα: εθνικό σχέδιο διάσωσης εντός της σημερινής κι όχι μιας φανταστικής ευρωζώνης ή άμεση χρεωκοπία και έξοδος από το κοινό νόμισμα.

Είναι τόσο το μέγεθος της απειλής που αντιμετωπίζει η χώρα που όλα τα κόμματα, όλες οι ηγεσίες, όλοι τους ανεξαιρέτως πρέπει να αρχίζουν να σκέφτονται τη διάσωση της Ελλάδας δίχως αυτούς υποχρεωτικά σε πρώτο ρόλο στο τιμόνι της χώρας. Η πατρίδα δεν ταυτίζεται με κανένα κόμμα η πολύ περισσότερο με καμιά μεμονωμένη και εφήμερη ηγεσία είτε Παπανδρέου λέγεται, είτε Σαμαράς, είτε… Είναι αυτονόητο ότι σήμερα δεν έχουν θέση τα “εγώ πάση θυσία έστω και μέσα από το χάος” ούτε τα “εγώ ή το χάος”.

Γυρίστε τα ρολόγια!

Τι “τεμπέλης” που είναι ο εγκέφαλός μας! Όταν αντιμετωπίζει ένα ριζικά νέο ζήτημα στρέφεται φωτοτυπικά, αντανακλαστικά σ’ ένα γνωστό σχήμα ή τραύμα του παρελθόντος. Ακολουθεί την αρχή της ελάχιστης κατανάλωσης ενέργειας. Είναι η πνευματική και ψυχική νεύρωση που της έδωσα το όνομα σύνδρομο Ορφέα – Ευριδίκης στο Έβδομη – Αίσθηση (σ. 166-167). Το ευρωπαϊκό ζήτημα του 2011 σε ενιαία νομισματική ζώνη είναι ισοδύναμο εκείνου του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου!! Τόσο απλό! Το νέο όχι καρικατούρα του όχι του 1940! Η ώρα άλλαξε παιδιά, γυρίστε τα ρολόγια ειδικά όσοι είστε κάτω των εξήντα! “Πυροβολείστε τα ρολόγια”, έλεγαν οι αναρχικοί του 19ου αιώνα.

Ελληνική Ταχρίρ: Και μετά τι;

“Τρόμαξα με την ευκολία” μου λέει το κορίτσι. Είναι ακροάτρια και αναγνώστριά μου, φίλη μου παρά τη διαφορά ηλικίας. “Κάποιοι νεοφασίστες έβριζαν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και μεις δίχως να το πολυκαταλάβουμε σταματήσαμε τη στρατιωτική παρέλαση. Μα είναι τόσο απλό;” διερωτάται τηλεφωνικά η Μαρία από τους “αγανακτισμένους” της Θεσσαλονίκης. “Και μετά τι κάνουμε;”, γελούσε αμήχανα το κορίτσι που πολιτικοποιήθηκε φέτος την άνοιξη. “Είναι τόσο απλό;”. “Ναι, Μαρία” της απάντησα. Είναι εύκολο σ’ ένα δημοκρατικό καθεστώς να καταλάβεις ακόμα και τη Βουλή ή το Μαξίμου μ’ ένα ντου αν έχεις την ψευδαίσθηση ότι εκεί βρίσκεται η “εξουσία”, στα κτίρια. Η πραγματική πολιτική όμως αρχίζει όταν ρωτάς “τότε τι κάνουμε;”, τι εναλλακτικές λύσεις έχουμε, πώς πληρώνουμε τους μισθούς των ανθρώπων, πώς δε θα γίνουν όλα χειρότερα. Ρώτα έναν Αιγύπτιο που έζησε το πανηγύρι, την ευφορία ολίγων ημερών στην πλατεία Ταχρίρ. “Μετά τι;” είναι πάντα το θεμελιώδες ζήτημα. Κι εκεί τουλάχιστον υπήρχε μια χειροπιαστή ανάγκη, η δημοκρατία. Τώρα όμως οι αγανακτισμένοι νέοι πετάχτηκαν από το τρένο και εμφανίζεται ο τρόμος που λέγεται Αδελφοί Μουσουλμάνοι, η βία των πουριτανικών και των ολοκληρωτικών ομάδων, το χάος, η έλλειψη τροφίμων, το κάψιμο των Χριστιανών κoπτών, ο κατακερματισμός των πολιτικών δυνάμεων και είναι αδύνατο ακόμα και το όνομά τους να συγκρατήσεις. Το αυτοκαταστροφικό τσίρκο, το αυτοκτονικό σενάριο δεν είναι δύσκολο να το φανταστείς ακόμα και στη δημοκρατική Αθήνα. “Τίποτα πιο εύκολο κορίτσι μου από ένα χορό του Ζαλόγγου!”. Η Μαρία από τους “αγανακτισμένους” της Θεσσαλονίκης μέσα από το αυθόρμητο ντου στην παρέλαση αναγνώρισε ότι η πολιτική είναι κάτι παραπάνω από μια αυθόρμητη ηθική και συναισθηματική έκρηξη, την οποία βέβαια δεν υποτιμώ καθόλου. Πολιτική με Π κεφαλαίο είναι η επιστήμη και η τέχνη των εναλλακτικών λύσεων σε συγκεκριμένο χρόνο, σε συγκεκριμένες συνθήκες, στα συγκεκριμένα, ασφαλώς κινητά, όρια των διαθέσιμων επιλογών, στη συγκεκριμένη Ευρωζώνη όχι σ’ ένα φανταστικό κόσμο. Αυτό το Π είναι σήμερα το ζητούμενο.

Προδημοσίευση: “Έτσι κάνουν όλες” – Η γυναίκα με τη γαλάζια ομπρέλα

21/10/2011

Μην πεις φίλη, φίλε εδώ ο κόσμος χάνεται κι αυτός γράφει μυθιστόρημα με “γυναίκες που κρύβουν κάτι”. Τη γυναίκα από άνεμο. Τη γυναίκα με τη γαλάζια ομπρέλα. Την Κυρία με τα πέντε δέκα πρόσωπα.

Μην ξεχνάς ότι ο Καζαντζάκης έγραψε το πιο χαρούμενο και διονυσιακό μυθιστόρημά του, τον Αλέξη Ζορμπά, μες τη μεγάλη πείνα της κατοχής. Ήθελα με το έτσι κάνουν όλες μια ερωτική “θηλυκή αντιφώνηση” στην απελπισία των ημερών. Υπήρξε κάτι στο παιδικό μου βιολογικό ρολόι που με κάνει να βλέπω την “ταινία” δύο φορές, τη μια στη φαντασία, την άλλη στην πραγματικότητα σαν από φθαρμένη, κομμένη κόπια. Αν μάλιστα καβατζάρω τον Ιούλιο και πιάσω Αύγουστο περιμένω το ένα μετά το άλλο τα χτυπήματα της μοίρας, προσωπικά και συλλογικά και δεν έχω καιρό ούτε ν’ ανασάνω. Φέτος το καλοκαίρι πέντε με εννιά το πρωί πριν πιάσω δουλειά στο μεροκάματο του τρόμου του selective default, έκανα μελάνι και χαρτί τον ερωτικό βίο ενός ανθρώπου που αντιστέκεται σ’ όλες τις αφηγήσεις, του σύγχρονου “Νοστράδαμου”, του Έλληνα Καθηγητή των οικονομικών προγνώσεων στο Κολούμπια. Η ερωτική του τραγωδία, η εφιαλτική του παγίδευση στην υπόγεια δεξαμενή, μας μεταφέρει στην παγίδαπου βιώνουν οι Έλληνες. Φιλοξενούνται σ’ ένα λουξ hotel απ’ όπου μπορείς ν’ αναχωρήσεις όποτε γουστάρεις αλλά δεν μπορείς να φύγεις ποτέ. Θυμήσου το παλιό κομμάτι των Ιγκλς “Hotel California”. Η ιστορική ευκαιρία, το ευρωπαϊκό όνειρο έγινε για τους Έλληνες ιστορική παγίδα. Να μείνουν είναι δυσβάσταχτο, να φύγουν καταστροφικό. Ούτε να μείνεις, ούτε να φύγεις μπορείς. Είναι αφόρητο.

—

Προδημοσίευση: Η γυναίκα με τη γαλάζια ομπρέλα

Θα εγκαταλείψει εγκαίρως
Την ομπρέλα στο πάτωμα
Η γυναίκα αυτή
Θ’ αναγγείλει το μέλλον μου απόψε.
ΜΑΝΟΣ ΛΟΥΚΑΚΗΣ

Ωραίο απόγευμα στο Μανχάταν μετά τη φθινοπωρινή βροχή. Τη βλέπω. Περνά μπροστά μου με μια γαλάζια ομπρέλα στο φανάρι της Πέμπτης Λεωφόρου. Είναι η ίδια η Γυναίκα των Ανέμων, όπως στο όνειρο. Διακρίνω το πρόσωπό της καθαρά. Την αναγνωρίζω. Είναι ανάμνηση. Οι εικόνες της ένα αέρινο πέρασμα στο μυαλό μου. Έχει ξεχαστεί με ανοιχτή ομπρέλα. Της την παίρνει και την περιστρέφει περιοδικά σαν γαλάζιο ανεμοδείκτη ο θαλασσινός αέρας που της σηκώνει τα φουστάνια. Μα πιο πολύ φαίνεται να φυσά μέσα της και να την ανυψώνει. Ελαφροπάτητη, ιπτάμενη, απροσποίητη, δίχως τσάντα και κινητό, μόνο με το γαλάζιο ανεμόπτερο, περπατά αδιάφορη, δίχως να ξέρει πού πηγαίνει, σαν να κατευθύνεται σε μια μυστική συνάντηση με κάποιον που δεν ξέρει αν υπήρξε ποτέ, δίχως να γνωρίζει τη διεύθυνση και την ώρα. Καμιά φορά διακόπτει την αφηρημένη πορεία της και ρίχνει μια ματιά πίσω της, κι αυτή αδιάφορη, σαν να προκαλεί τα τεντωμένα νεύρα μου. Την παρακολουθώ, όσο μου επιτρέπει το αυτοκίνητο. Η ιπτάμενη κίνησή της νομίζεις χορογραφεί το κομμάτι του Ντεμπισύ Διάλογος ανάμεσα στον άνεμο και στη θάλασσα. Είναι η μουσική του ανέμου που φυσά σαν φλογέρα στο κορμί της. Την ακολουθώ τώρα με τη φαντασία μου μέσα στο μαύρο-κόκκινο σούρουπο να μπαίνει στο διαμέρισμά της στον εικοστό τρίτο όροφο. Κρεμά την ομπρέλα στο χολ και με δυο απαλές κινήσεις απελευθερώνει από τους ώμους το πράσινο-μπλε ριχτό φόρεμα, που γλιστρά στο πάτωμα ανάμεσα στα πόδια της. Τα ανοίγει όλα στο διαμπερές, ελάχιστα επιπλωμένο, διαμέρισμα, ορθάνοιχτο σ’ όλα τα σημεία του ορίζοντα. Απροστάτευτη, ντυμένη μόνο με τη γύμνια της, αφημένη σε όλους τους ανέμους που φυσούσαν στο σπίτι της, όπως και στην ψυχή της. Σπίτι των Ανέμων. Στα μεγάλα άδεια δωμάτια, ακόμα και στον διάδρομο και στο μπάνιο, έχει δώσει τα ονόματα των ανέμων: Ζέφυρος. Σιρόκος. Μαϊστράλι. Μελτέμι. Γραίγος. Λεβάντε. Όστρια. Γαρμπής. Μ’ αυτοί είναι άνεμοι του Αιγαίου, πώς βρέθηκαν εδώ που φυσά ο Ατλαντικός; Κάπου διάβασε ότι οι άνεμοι παρεκκλίνουν με την περιστροφή της γης προς τα δεξιά και δυτικά στο βόρειο ημισφαίριο. Τους μετέφερε αυθαίρετα στο Μανχάταν. Σε κάθε δωμάτιο, σε κάθε άνεμο τη διαπερνούν διαφορετικά μυστικά θαλασσινά ρεύματα, κύματα πόθου, χρώματα και μουσικές δίνουν μορφή στους πίνακές της. Ζωγραφίζει ψυχική διάθεση που αλλάζει με τις φάσεις της Σελήνης, όπως στον χαοτικό ευμετάβλητο κόσμο των ανέμων. Άδεια δωμάτια, ένα σκαμπό, τελάρα, παλέτες, χρώματα, πινέλα, σκόνες, κιμωλίες, κάρβουνα, ρολά, σκισμένα χαρτιά, κάθε τοίχος ένας πίνακας, μια μυστική σουρεαλιστική μεταμόρφωση της πραγματικότητας. Μια δική της αέρινη αινιγματική γεωμετρία, που αρνείται στο μάτι αυτό που περιμένει. Προβλέπει τον καιρό στο ψυχικό της ταξίδι, όπως ένα αποδημητικό πουλί ακολουθεί τα ρεύματα του ανέμου που το οδηγούν μακριά. «Καιρός» βαρομετρικού χαμηλού, στη ζωγραφική της επίκειται θύελλα όπως στην Ποιμενική του Μπετόβεν. Εναλλαγή στο αίσθημα. «Ήρθε βοριάς, ήρθε νοτιάς» του Μάνου Χατζιδάκι. «Του μικρού βοριά», Μίκης. «Blowin’ in the wind», Μπομπ Ντίλαν. «Wild is the wind”, Νίνα Σιμόν. «The Wind Cries Mary», Τζίμι Χέντριξ. «Summer wind», Φρανκ Σινάτρα. «Wind of change», Σκόρπιονς. Κάθε πόλη, κάθε τόπος έχει το δικό του υπόγειο μουρμουρητό, τη δική του μουσική, με ανεβοκατεβάσματα στη διάρκεια της μέρας και της νύχτας. Αν έχεις μουσικό αυτί, θα την ακούσεις. Κάθε πόλη διαφορετικές μουσικές, όπως διαφορετικούς έρωτες κι ανέμους. Δεν είναι ίδιος ο έρωτας στην Αθήνα, στη Ρώμη, στη Νέα Υόρκη, στη Σαγκάη. Η κόρη του Αιόλου περνά πάνω απ’ όλους τους τόπους, αφουγκράζεται ταυτόχρονα όλες τις μουσικές. Ένα σπίτι ανεμόδαρτο καράβι, με ξάρτια, χρωματιστά πανιά, πέλαγα, νησιά, κύματα που σκάνε στην πλώρη.

Καθώς η μέρα βιάζεται να χαθεί πίσω από τους ουρανοξύστες, η Γυναίκα από Άνεμο καταλαμβάνεται από μια νυχτερινή διάθεση, μέσα της συγκρούονται εικόνες και προσδοκίες, μια ασταθής αμφίρροπη ισορροπία, μα παραμένει ατάραχη, με μια αδιάφορη και διαθλασμένη αίσθηση της πραγματικότητας, όπως ένα γυαλί στη θάλασσα. Ξυπόλυτη, πατώντας στις μύτες των ποδιών, κυκλοφορεί γυμνή στο σκοτάδι, ποτίζει τα φυτά, αλλάζει νερό στα βάζα, οι ίσκιοι της ανάμεσα στους πίνακες υποψίες χρωμάτων. Περιφέρεται άσκοπα, σαν υπνοβάτης, περιμένοντας το πιο μαύρο σκοτάδι, βλέπει τα χρώματα στους πίνακες με κλειστά μάτια, οι φωτοσκιάσεις αλλάζουν τις μορφές της, ακόμα και το φεγγάρι ξεχνιέται να κοιτάζει το γυμνό κορμί και τα ανάκατα μαλλιά. Έτσι μαυρίζει, με το φεγγάρι. Κι όταν εκείνο δεν βγει, ξεχνιέται να κοιτάζει τ’ αστέρια μέσα από τα φώτα της πόλης. Γυμνή γυναίκα το ρόδι που έσπασε ήταν γεμάτο αστέρια. Ονειρεύεται πάντα κάτι άλλο απ’ ό,τι κάνει τη στιγμή που το κάνει. Καταλήγει στον μεγάλο καθρέφτη. Μαζεύει και κατσαρώνει τα μαλλιά της. Κοιτάζεται, μα είναι πιο όμορφη απ’ ό,τι δείχνει ο καθρέφτης. Κάτι μέσα απ’ αυτήν βγαίνει από τα σύνορα του εαυτού της και ταξιδεύει μακριά στον χώρο και τον χρόνο, κάτι αδέσποτο και άσωτο, ένα πεινασμένο αληταριό, που λαχταρούσε να δίνεται και να ανήκει σε άλλους, ενώ η ίδια παρέμενε σταθερή πάντα μαζί μου. Κάτι περιπλανώμενο, ένα θηλυκό άλμπατρος με ανοιχτές φτερούγες, που ακολουθεί τους θαλασσοπόρους εκμεταλλευόμενο τους ανεμοχείμαρρους.

Νιώθει πίσω από τον καθρέφτη να την κοιτάζουν άλλα μάτια, ένα πλάσμα από άλλη διάσταση, ακούει την ανάσα του, έναν πόθο που ικετεύει να διαπεράσει το κορμί της. Του δανείζει τα δικά της επιδέξια επαγγελματικά χέρια, μια πυρετώδης συνομιλία των χεριών, που συγχρονίζονται με τις άρρυθμες ριπές του ανέμου στο γυμνό κορμί της. Μια άγρια ανταλλαγή, ένας σφοδρός πόθος διαπερνά τα κορμιά τους, όπως ένα σμήνος αποδημητικών πουλιών διασταυρώνεται και περνά με ορμή σε ένα άλλο και δημιουργούν μαζί έναν νέο αεροδυναμικό σχηματισμό, που διασχίζει την ατμόσφαιρα από πόλο σε πόλο. Μια ερωτική τρυφερότητα που έβγαινε από το κορμί της, από δικές της ξεχασμένες αναμνήσεις και παλιές απολαύσεις και πήγαινε να ανταμώσει τον πόθο του άλλου, μα αυτόματα ξαναγύριζε στο μεθυσμένο σώμα της. Μόνο εκείνη μπορεί να δει αυτόν που μυστικά οδηγεί το κορμί της. Εκείνη και ο εαυτός της, οι παλάμες της προσποιούνται ότι ανήκουν σε κάποιον άλλο, μα το κορμί ανταποκρίνεται σ’ αυτό το παιχνίδι και τρέμει, η φλέβα στον λαιμό της πάλλεται, το στήθος της φουσκώνει. Μια υγρή λαχτάρα ανάμεσα στα πόδια της. Τα κάνει όλα μόνη της. Ανεμόφιλη βατεύεται με ό,τι φέρνει ο άνεμος, όπως με τη γύρη τα φυτά της. Υπάρχει κάτι μαγικό σ’ αυτή τη σιωπή στο σκοτεινό σπίτι. Η σιγή της πάει να εκραγεί, βγάζει μια κραυγή, μα την πνίγει. Η συνήχηση ανάμεσα στους ανεπαίσθητους ερωτικούς ψιθύρους παράγει μια σιωπή που μυρμηγκιάζει το κορμί. Η κίνησή της ακολουθεί μια μυστική κόκκινη γραμμή, αγγίζει τα ακρότατα όριά μου, επιλέγει εκείνα τα σημεία ανάμεσα σε χιλιάδες άλλα πιθανά που έχουν έναν ακατανίκητο αισθησιασκό αντίκτυπο πάνω μου. Μια νυχτερινή φρενίτιδα κρυφό κάλεσμα, σαν στίχος του Σεφέρη: Ίσως να μην είμαι κανείς αλλά μπορώ να γίνω αυτό που θέλεις.

«Μη βιαστείς, φίλε, να πεις πως αυτά τα πράγματα δεν μπορεί να συμβαίνουν. Αν δεν είναι η μοίρα μου αυτή η γυναίκα των ανέμων, πώς βρέθηκα το απόγευμα στην Πέμπτη Λεωφόρο, την πρώτη μέρα μετά την επιστροφή μου από την Ελλάδα, να τη συναντήσω έναν μήνα μετά το καλοκαιρινό μου όνειρο;»
«Το θυμάσαι εκείνο το όνειρο;»
«Αν το θυμάμαι λέει!»
«Ε, βγήκε αληθινό. Η διαίσθησή μου εδώ με ξεγέλασε».
«Και πώς είσαι σίγουρος ότι δεν την ονειρεύτηκες κι αυτή; Συμβαίνει να δεις ένα όνειρο σ’ άλλο όνειρο».
Μάταιο. Η εικόνα της Γυναίκας από Άνεμο θα παραμείνει άθικτη στη δίνη του χρόνου. Μπορούσα να τον φανταστώ να παίρνει από πίσω στον δρόμο κάθε γυναίκα που της μοιάζει, να την αναζητά στα φανάρια των δρόμων, στις ουρές του σινεμά, στις αίθουσες των οδοντιατρείων. Σ’ αυτήν θα επιστρέφει σαν παλιό έρωτα που δεν έσβησε ολότελα. Του το σχολίασα κρητικά:

Ένα αναμμένο κάρβουνο
που στάχτη πάει να γίνει
η Έβδομη μου Αίσθηση
να σβήσει δεν τ’ αφήνει.

Έτσι κάνουν όλες! ο ερωτικός βίος του καθηγητή “Νοστράδαμου”

21/10/2011

Έτσι κάνουν όλες!

ο ερωτικός βίος του καθηγητή “Νοστράδαμου”

“Έτσι κάνουν όλες”, cosi fan tutte, ένα τολμηρό ερωτικό μυθιστόρημα με διαφορετικά επίπεδα ανάγνωσης. Η ερωτική τραγωδία του Καθηγητή “Νοστράδαμου”, η παγίδευσή του σε μια υπόγεια δεξαμενή, μας μεταφέρει στην εφιαλτική παγίδα που βιώνουν οι Έλληνες. Φιλοξενούνται σ’ ένα λουξ hotel όπου μπορείς να αναχωρήσεις όποτε γουστάρεις αλλά δεν μπορείς να φύγεις ποτέ. Η Ελλάδα παρουσιάζεται στην Ευρωζώνη σαν “ένα καναρίνι στο ορυχείο’’. Οι παλιοί μεταλλωρύχοι έπαιρναν μαζί τους κάτω από τη γη ένα καναρίνι. Όταν σταματούσε να κελαηδά ή όταν, πολύ περισσότερο ψοφούσε, έδιναν το σήμα συναγερμού: “Αέριο, Αέριο!”, φώναζαν και έτρεχαν να σωθούν.

Ο πολυτάραχος ερωτικός βίος ενός Έλληνα Καθηγητή των οικονομικών προγνώσεων στο Κολούμπια θα μυήσει τον αναγνώστη στο μυστικό κόσμο “γυναικών που κρύβουν κάτι ιδιαίτερο”. Οι τίτλοι στα περιεχόμενα του βιβλίου είναι χαρακτηριστικοί:

Μια τίγρη στο κλουβί. Γυναίκα από Άνεμο. Η γυναίκα της ζωής του. Η Γυναίκα με τη Γαλάζια Ομπρέλα. “Προσωπική Συμφωνία”. Τριπλή Αγάπη. Στο ίδιο κρεβάτι, το ίδιο βράδυ. Η “άπιστη” των Αθηνών. Η Σειρήνα και το Κτήνος με τις δύο ράχες. Ίντριγκα σε ερωτικό πεντάγωνο. Ερωτικό Ταμείο Ιδεών. Ο Γαλάζιος Άγγελος. Το πάθος ακρωτηριασμού. Η γυναίκα που ξεχνούσε. Μια Κυρία πέντε – δέκα πρόσωπα. Μία biohacker.

Στο “δεξιό ημισφαίριο” του εγκεφάλου του “Νοστράδαμου”, σε αντίθεση με το κολλημένο στη μονοδρομική ορθολογική πρόγνωση “αριστερό”, περνούν χίλιες δύο πιθανότητες για εκείνο που βρίσκεται στο κέντρο της παθιασμένης του αναζήτησης: τη γυναίκα! “Είναι ο άνθρωπος που βλέπει τον κόσμο από το κέντρο του γυναικείου κόλπου. Φαντάζομαι πάντα το μαγνητικό γράφημα του εγκεφάλου του σαν μια ακουαρέλα της μήτρας, όπου μια μυστική ζωγράφος μετατρέπει τους παλμούς και τα υγρά της σε διαφορετικά χρώματα”. Ο ίδιος ο καθηγητής πάνω στο θυμό του αυτοσυστήνεται “ένας επαναστάτης στου Γαμησιού τη Χώρα”, από το ομώνυμο κείμενο του Χένρι Μίλλερ.

Ο αφηγητής μέσα από την ιδεολογική του σύγκρουση με το στενό του φίλο “Νοστράδαμο” αποδομεί τα μοντέλα ανάλυσης και πρόγνωσης που οδήγησαν σε “μαζική μαλάκυνση εγκεφάλου” μια γενιά οικονομολόγων και καταγράφει τις εκκωφαντικές αποτυχίες των προβλέψεων. Πρόκειται για μοντέλα ηθελημένης τυφλότητας απέναντι στην επερχόμενη χρεωκοπία.

Ο σύγχρονος “Νοστράδαμος” ενώ φαίνεται να παίρνει χέρι με χέρι τον αναγνώστη στα κρυφά μονοπάτια του έρωτα, ο δρόμος τον βγάζει αλλού. Σε μια βιοσοφία που θα αναγεννήσει τη φιλία. Με τα χρόνια και τις απώλειες συνειδητοποιούμε ειδικά στους καιρούς της κρίσης ότι δίχως φίλους δεν είμαστε άρτιοι άνθρωποι. Η φιλία ανήκει σ’ ένα διαφορετικό θαυμαστό κόσμο με τους δικούς της νόμους, τις δικές της αντιθέσεις. “Όχι Ηγέτη! Έναν φίλο” είναι η κραυγή του αφηγητή.

Στο Οι μεγαλομάρτυρες του σεξ: Αλέξης Ζορμπάς και “Νοστράδαμος” ο αφηγητής διαπιστώνει ότι το φίλο του συνέδεαν η μελαχρινάδα, η φάτσα και το Πανεπιστήμιο Κολούμπια με τον συγγραφέα Πωλ Όστερ. Με τον συγγραφέα Χένρι Μίλλερ μοιραζόταν το Μαρούσι, το πάθος για το αιδοίο και την Αμερική. Με τον Αλέξη Ζορμπά το φιλοσοφικό “μοναστήρι”, το Πρακτορείο Γάμων, το διονυσιακό όργιο και το Λυβικό Πέλαγος. Η νοσταλγική φυγή σε μια φανταστική Ελλάδα του Αλέξη Ζορμπά, απελευθερωμένη από όλους τους κανόνες, μια Ελλάδα της δραχμής και της ανεμελιάς φαίνεται ανέφικτη. Είναι αργά πια. Τα πλοία της επιστροφής έχουν καεί.

Το μυθιστόρημα στο τέλος μας οδηγεί στο διαλογισμό του la nada, του Τίποτα, μιας ζωής πιο αργής και φιλοσοφημένης.

Cosi fan tutte! Έτσι κάνουν όλες! είναι ο τίτλος της ξακουστής όπερας του Μότσαρτ. Μια όπερα – στοίχημα για τη γυναικεία πίστη και απιστία.

Το Έτσι κάνουν όλες! είναι το πρώτο βιβλίο του συγγραφέα μετά τη σειρά των έργων του της προηγούμενης δεκαετίας που προανήγγειλαν επίμονα τη μεγάλη κρίση και χρεωκοπία όπως Βαμπίρ και Κανίβαλλοι (2004), Ζητούνται Αλχημιστές (2005), Θηλυκό Πόκερ (2006), Λευκό Κοτσύφι (2008), Ε, Πρόεδρε! (2009), Έβδομη Αίσθηση (2010).

—

ΚΕΦΑΛΑΙΑ

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΚΡΥΒΟΥΝ ΚΑΤΙ

Το τελευταίο καλοκαίρι

Το μυστικό της δεξαμένης

Μια τίγρη στο κλουβί

«HotelCalifornia
Θηλυκή αντιφώνηση

ΓΥΝΑΙΚΑ ΑΠΟ ΑΝΕΜΟ

Thedream: η γυναίκα της ζωής του

Η γυναίκα με τη γαλάζια ομπρέλα

«Προσωπική συμφωνία

Η σύγκρουσή μας: Gap εναντίον Con

Κλαμπ Σύγκλιση

Ελλάδα: ένα καναρίνι στο ορυχείο

Ποτέ ακριβολόγοι

ΤΡΙΠΛΗ ΑΓΑΠΗ

«DuLac»: στο ίδιο κρεβάτι, το ίδιο βράδυ

Η «άπιστη» των Αθηνών

Κάτω από το παρκέ

Η Σειρήνα και το κτήνος με τις δύο ράχες

ΙΝΤΡΙΓΚΑ Σ’ ΕΡΩΤΙΚΟ ΠΕΝΤΑΓΩΝΟ

Υπομανία σε τρεις πράξεις

Απλά μαθήματα καριερισμού

Απροσδόκητες συμπτώσεις

Ερωτικό Ταμείο Ιδεών

«Η Ίφις ποθεί την Ιάνθη

Cosifantutte

Ο ΓΑΛΑΖΙΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ

Ανατομία, η μοίρα

Στη γάμπα!

Τηλεφωνικό σύνδρομο

Το πάθος ακρωτηριασμού

Η γυναίκα που ξεχνούσε

Ο «αριστερός» και ο «δεξιός»«Νοστράδαμος»

ΜΙΑ ΚΥΡΙΑ, ΠΕΝΤΕ ΔΕΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

On line αγορά έρωτα

e.match

Μια biohacker

Η κυρία Προέδρου

Η Τζούλιαν ήταν Μιραμπέλα

ΟΧΙ ΗΓΕΤΗ! ΕΝΑΝ ΦΙΛΟ!

Ένας επαναστάτης στου Γαμησιού τη Χώρα

Πείραμα στην εντατική

«Μάθε να ζεις δίχως τις απαντήσεις!»

Ο σκεπτικισμός και η μετριοπάθεια του «ίσως»

Το τεστ της Αριστεράς στο φανάρι

Οι μεγαλομάρτυρες του σεξ: Αλέξης Ζορμπάς και «Νοστράδαμος»…

Lanada

Το τέλος των προβλέψεων

Ένα κρίσιμο ερώτημα ενόψει της 23ης Οκτωβρίου

18/10/2011

Θα θεωρήσουμε δεδομένο εν όψει της 23ης ότι δεν διαθέτουμε καμία διαπραγματευτική δύναμη και θα αποδεχθούμε άκριτα αποφάσεις που θα λαμβάνονται ερήμην μας;

Ή θα πούμε στους εταίρους και στην κοινή γνώμη της Ευρώπης ότι το τίμημα της διάσωσης της Ελλάδας από άμεση χρεωκοπία δεν μπορεί να είναι η τιμωρία της, η καταδίκη της σε μακροχρόνια ύφεση που θα εξαντλήσει την αδύναμη παραγωγική της βάση, θα περιορίσει την απόδοση της φορολογίας, θα κλιμακώσει σε μη βιώσιμα επίπεδα την ανεργία, θα διαλύσει την κοινωνική συνοχή, θα πυροδοτήσει τον κατακερματισμό και τον πανικό, θα δημιουργήσει γενικευμένη κρίση εμπιστοσύνης και πιθανόν να οδηγήσει σε διαδοχικές σύντομες αναλώσιμες κυβερνήσεις; Τότε στο τέλος θα ξανασυναντήσουμε και μάλιστα εξαντλημένοι την αφετηρία, δηλαδή το φάντασμα της χρεωκοπίας.

Θα εμφανιζόμαστε σαν βρεγμένες γάτες, ένοχοι εκπρόσωποι ενός λαού που υποτίθεται “δεν καταλαβαίνει” και είναι “συντεχνιακά διαβρωμένος’’;

Ή θα βάλουμε σαν πρώτη και απόλυτη προτεραιότητα της Ευρωζώνης την ανάσχεση της ύφεσης που επιδεινώνει την κρίση χρέους και απειλεί με συστημική κατάρρευση το κοινό νόμισμα; Δίχως αυτή την ανάσχεση της ύφεσης στο σύνολο της Ευρωζώνης θα εξανεμίζονται γρήγορα τα όποια αποτελέσματα της οδυνηρής δημοσιονομικής προσαρμογής καθώς και το θετικό όφελος από ένα συνολικό και ασφαλή διακανονισμό του ελληνικού χρέους.

Θα παριστάνουμε τους μεταρρυθμιστές για κλάματα, τους αφ’ υψηλού φωταδιστές δίχως χειροπιαστά αποτελέσματα, τους ηρωικούς πεσόντες Ευρωπαίους που τα ΄καναν θάλασσα εν μέσω υφεσιακής καταιγίδας, οικονομικής και διοικητικής κατάρρευσης και κλιμακούμενης κρίσης νομιμοποίησης;

Ή έστω και την ύστατη ώρα θα δημιουργήσουμε τη συναίσθηση μιας κοινής μοίρας στην κοινωνία, θα πετύχουμε τουλάχιστον μια ελάχιστη εθνική και κοινωνική συνεννόηση, θα ενισχύσουμε τη νομιμοποίηση με μέτρα σε βάρος της μεγάλης φοροδιαφυγής των “εχόντων”, ώστε αξιόπιστα με γερή πλάτη τον ελληνικό λαό να πούμε στους εταίρους ότι οι Έλληνες δεν ζητιανεύουν “δωρεάν γεύμα” αλλά στο πνεύμα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης ζητούν:

Μακροπρόθεσμο διακανονισμό του συνολικού ελληνικού χρέους, προς ιδιώτες και “επίσημους” φορείς της Ευρωζώνης, με τρόπο που θα καταστήσει βιώσιμη την εξυπηρέτησή του, θα δίνει αναπτυξιακή ανάσα στη χώρα μας, θα προστατεύει τα ασφαλιστικά ταμεία και τις ελληνικές τράπεζες και δεν θα διακινδυνεύει “πιστωτικό γεγονός” και την τοποθέτηση της Ελλάδας σε πτωχευτική καραντίνα. Εύλογο χρόνο για να πιάσουν τόπο οι θυσίες του ελληνικού λαού, να αποδώσουν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και να εξελιχθεί αποτελεσματικά η δημοσιονομική προσαρμογή. Χρόνο για να υπάρξουν αναπτυξιακά αποτελέσματα, κέρδη παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας, καθώς και μείωση του χρέους μας από τις αποκρατικοποιήσεις και την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας. Χρηματοδότηση για όσο διάστημα μένει η Ελλάδα εκτός αγορών. Ισχυρή ευρωπαϊκή εγγύηση όλων των καταθέσεων. Ευρωπαϊκό σχέδιο ενίσχυσης της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία. Δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Προϋποθέσεις για να εργαστούμε σκληρά και έξυπνα σε νέους εξωστρεφείς τομείς της οικονομίας. Συνέργεια σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο για την άμεση και καταλυτική πάταξη της μεγάλης φοροδιαφυγής η οποία ξεπερνά τα εθνικά σύνορα. Εξάλειψη της γενικευμένης αβεβαιότητας που παραλύει την οικονομία μας και αποσταθεροποιεί ευρύτερα την Ευρωζώνη.

Θα αυτοκατηγορούμαστε μπροστά στα μάτια των Ευρωπαίων;

Ή όλοι μαζί θα πούμε στους εταίρους ότι η έμπρακτη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δεν είναι φιλανθρωπία. Είναι επένδυση στην ευημερία των λαών της Ευρώπης. Μια win – win διαδικασία. Εμείς πήραμε ένα σκληρό μάθημα από τις συνέπειες που είχε η ροή εύκολου και φθηνού χρήματος. Δεν ζητάμε “βοήθεια” που δημιουργεί αντικίνητρα στην παραγωγικότητα και την προσαρμογή. Κάθε μεταβίβαση ευρωπαϊκών πόρων θέλουμε να αυξάνει το παραγωγικό μας δυναμικό και να μας δίνει τη δυνατότητα να την ανταποδίδουμε στο πολλαπλάσιο στην κοινή ευημερία και τη σταθερότητα της Ευρωζώνης.

Τελικά το κρίσιμο ερώτημα δεν έχει πολλές πολιτικές απαντήσεις. Ή θα επιτευχθεί άμεσα μια βασική πολιτική και κοινωνική σταθεροποίηση, μια ελάχιστη αναγκαία εθνική και κοινωνική συνεννόηση ειδικά στους επόμενους τρεις μήνες μιας κρίσιμης διαπραγμάτευσης για το ελληνικό ζήτημα και το μέλλον του Ευρώ ή η χώρα θα συρθεί αναγκαστικά σε πρόωρες εκλογές σε μια ευαίσθητη περίοδο, δίχως ορατή φερέγγυα εναλλακτική λύση με την ελπίδα ότι αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι διαφορετικά και δεν θα επαναληφθεί ο κύκλος των τυφλών πολιτικών εξελίξεων που προηγήθηκε σ’ ΟΛΕΣ ανεξαιρέτως τις χρεωκοπίες στην ιστορία της Ελλάδας. Προσπαθώ να διώξω τις μαύρες σκέψεις αλλά το μυαλό μου γυρίζει στο μαύρο ΄97!

Γράμμα σε σκεπτόμενο πατριώτη

09/10/2011

Αγαπητή φίλη, φίλε παίρνω το θάρρος να απευθυνθώ σ’ εσένα τον σκεπτόμενο Έλληνα που αποτελεί τη «σιωπηρή» άγρυπνη πλειοψηφία της χώρας. Εσύ δεν προσποιείσαι αστόχαστα όπως οι δημαγωγοί ότι δεν έχεις πια να χάσεις τίποτα αν γλιστρήσουμε από το σημερινό κακό σενάριο στο χειρότερο. Έχεις να χάσεις ακόμα περισσότερο την εθνική σου αξιοπρέπεια, τη δουλειά σου, τις καταθέσεις σου, το συνταξιοδοτικό σου κεφάλαιο, μέρος της αξίας των ακινήτων σου και των άλλων περιουσιακών σου στοιχείων, την ποιότητα της ζωής σου, το μέλλον των παιδιών σου. Εσύ μοιράστηκες με ενθουσιασμό το κοινό ευρωπαϊκό όνειρο πρώτα απ’ όλα για να ξεφύγεις από τις εθνικές και πολιτικές τραγωδίες του παρελθόντος και να συγκλίνεις με τις προηγμένες χώρες του Βορρά. Ωστόσο στην πρώτη μεγάλη κρίση του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος καθώς η χρηματοπιστωτική κρίση μεταλλάσσεται, όπως ήταν απολύτως αναμενόμενο, σε κρίση δημοσίου χρέους, η Ελλάδα μετατράπηκε σε αδύναμο κρίκο του ευρωσυστήματος. Όπως συμβαίνει με τις πανουργίες της ιστορίας, με τον «Νόμο» της αντιστροφής του Νοήματος, μια διαβολική συμπαιγνία εσωτερικών αλλά και εξωτερικών συμβάντων πέρα από τον έλεγχό μας, κινδυνεύει να μετατρέψει την ιστορική ευκαιρία του ευρώ σε ιστορική παγίδα για τους Έλληνες. Να οδηγήσει στην εφιαλτική, οριακή κατάσταση: Να μείνεις φαίνεται δυσβάσταχτο. Να φύγεις καταστροφικό.

ανολοκλήρωτο νόμισμα

Πολλοί επιχειρούν να παρουσιάσουν αυτή τη δραματική τροπή σαν μια απρόβλεπτη ουρανοκατέβατη θεομηνία, ένα «μαύρο κύκνο» ή να την εμφανίσουν σαν δίκαιη τιμωρία των «άσωτων και διεφθαρμένων» Ελλήνων και άλλων Νοτίων της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Είναι υποκριτές! Τα θεμελιώδη στοιχεία της σημερινής κρίσης της ευρωζώνης υπήρχαν από την αρχή στον ατελή γενετικό κώδικα του κοινού νομίσματος. Στον ημιτελή χαρακτήρα του ευρώ που στην πρώτη μεγάλη κρίση θα έφερνε στην επιφάνεια τις εγγενείς ανισορροπίες και την εγγενή αστάθεια μιας ανολοκλήρωτης νομισματικής και οικονομικής ένωσης.

Οι ηγετικοί κύκλοι της ευρωζώνης μετατρέπουν την Ελλάδα σε αποδιοπομπαίο τράγο για να κρύψουν κάτω από το μικρό και τρύπιο ελληνικό χαλί τα συστημικά αίτια της κρίσης, τη συνυπευθυνότητά τους στη δημιουργία της φούσκας του δημοσίου χρέους στην Ελλάδα ή του ιδιωτικού σε άλλες χώρες, τη λάθος διάγνωση, τη λάθος πρόβλεψη, τον «λάθος χάρτη», τον λάθος χρόνο στη διαχείριση της κρίσης χρέους που άφησε ανοχύρωτη την ευρωζώνη στα διαδοχικά κύματα των κερδοσκοπικών επιθέσεων. Συνεργοί τους πρώτοι και καλύτεροι Έλληνες πολιτικοί και άλλοι παράγοντες του δημόσιου βίου που μέσα από τις κούφιες αλληλοκαταγγελίες τους ενοχοποιούν για όλα την πατρίδα τους.

Στην πραγματικότητα η ευρωζώνη, παρά τα σημαντικά βήματά της την τελευταία περίοδο, δεν διαθέτει τα αναγκαία αποφασιστικά εργαλεία για να αντιμετωπίσει την κρίση και κινδυνεύει από συστημική κατάρρευση. Ούτε τα δημοσιονομικά εργαλεία (κοινό «Υπουργείο» Οικονομικών, ευρωομόλογο, μεταβίβαση πόρων). Ούτε τα νομισματικά, δηλαδή τη δυνατότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να λειτουργήσει πραγματικά σαν τελευταίος δανειστής έκτακτης ανάγκης. Το κύριο πρόβλημα της ευρωζώνης είναι πολιτικό. Είναι ζήτημα ισχυρής ηγεσίας, ικανής να εξασφαλίσει τη συγκατάθεση των λαών της Ευρώπης και τη νομιμοποίηση των αναγκαίων βημάτων προς «περισσότερη Ευρώπη».

Η δογματική Λουθηρανική σκέψη των Γερμανών, με την κοντόφθαλμη δημοσιονομική της προσέγγιση, παραβλέπει υποκριτικά ότι χώρες με καλύτερη δημοσιονομική υγεία από της Γερμανίας ρίχτηκαν στη δίνη της κρίσης χρέους. Προβάλλει το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας αλλά ρίχνει στη σκιά το ισοδύναμο, συμπληρωματικό, με σχέση συγκοινωνούντων δοχείων, έλλειμμά της στο εμπορικό ισοζύγιο και γενικότερο ισοζύγιο πληρωμών. Ακούγεται παράδοξο αλλά η ελληνική τυφλότητα και αμεριμνησία που οδήγησε σε μια δεκαετία στον υπερδιπλασιασμό των κρατικών – προ τόκων – δαπανών, με αποκορύφωμα τον εκτροχιασμό του 2009, καθώς και ο τραγικός κύκλος της ελληνικής οικονομίας, η άνοδος και η πτώση της, συνδέονται αξεδιάλυτα με τις συστημικές ατέλειες της νομισματικής ένωσης και τις εσωτερικές αντινομίες του ευρώ.

Ευρώ: φούσκα και αιφνίδιο stop

Στη φάση της ανόδου του πιστωτικού κύκλου, στο μπουμ της μέθης και της ευφορίας, το ευρώ σαν ισχυρό νόμισμα, δίχως συναλλαγματικό κίνδυνο:

· Ευνόησε αναπόφευκτα την απεριόριστη ροή κεφαλαίου με υψηλές και ασφαλείς αποδόσεις από τις πλεονασματικές χώρες της ευρωζώνης στις ελλειμματικές της περιφέρειάς της.

· Δημιούργησε ελλείμματα στα εμπορικά ισοζύγια με τις χώρες του Βορρά λόγω αυξημένων εισαγωγών κεφαλαιουχικών και καταναλωτικών αγαθών και κατ’ επέκταση διόγκωσε τα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών.

· Προσέφερε στις διεθνείς τράπεζες της ευρωζώνης για την κεφαλαιακή τους επάρκεια φθηνότερα ομόλογα της περιφέρειας με υποτιθέμενο μηδενικό κίνδυνο.

· Τροφοδότησε με φθηνό δανεικό χρήμα τη βασική φούσκα, την κρατική υπερχρέωση στην Ελλάδα, την ιδιωτική σ’ άλλες χώρες της περιφέρειας καθώς και τις συμπληρωματικές φούσκες σ’ όλους τους τομείς της οικονομικής ζωής.

· Αποκοίμισε με την εύκολη ευημερία του υπερδανεισμού.

· Αποθάρρυνε την αποταμίευση.

· Αφαίρεσε την έννοια του επείγοντος για τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα στήριζαν τη βιώσιμη αύξηση της παραγωγικότητας

· Συνέβαλε στην υπερανάπτυξη των μη διεθνώς εμπορεύσιμων τομέων των υπηρεσιών και της παραγωγής με αποτέλεσμα η Ελλάδα του ευρώ να συμπεριφέρεται σαν μικρή κλειστή οικονομία μειωμένου ανταγωνισμού

· Φούσκωσε όλες τις χρόνιες διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας.

· Ανέστειλε την προετοιμασία της κοινωνίας να αντιμετωπίσει την επερχόμενη δημογραφική γήρανση, την ανατροπή της ισορροπίας εργαζομένων – συνταξιούχων με αρνητικές συνέπειες στα συστήματα συνταξιοδότησης και υγείας, στην παραγωγικότητα της εργασίας καθώς και στις αξίες των ακινήτων και των άλλων περιουσιακών στοιχείων.

· Καλλιέργησε τις συλλογικές και ατομικές ψευδαισθήσεις και συγχύσεις μεταξύ της φούσκας και σύγκλισης με τον πυρήνα της ευρωζώνης.

Αντίθετα, το ευρώ στην αναπόφευκτη αντιστροφή του πιστωτικού κύκλου, στην κάθοδο, προκαλεί αιφνίδιο στοπ (sudden stop), μαζική εκροή κεφαλαίου. Λειτουργεί σαν ξένο νόμισμα. Γίνεται βαρίδι όπως τα νομίσματα με αναφορά στον «Χρυσό Κανόνα» στην κρίση του μεσοπολέμου. Χάνει τις παραδοσιακές δικλείδες ασφαλείας που εξασφάλιζαν σχετικά ομαλή προσαρμογή της οικονομίας – εκδοτικό προνόμιο για να «κόψεις» νόμισμα, υποτίμηση, πληθωρισμό. Ενισχύει τον αυτοτροφοδοτούμενο πανικό και το φαινόμενο ντόμινο. Η εναλλακτική λύση που διαθέτεις στην περίπτωση αυτή είναι η προσφυγή σε αυστηρό Διεθνές Πρόγραμμα Στήριξης διαφορετικά παίρνει με ταχύτητα μπροστά ο αμείλικτος μηχανισμός της άμεσης χρεωκοπίας.

Το παράδοξο είναι ότι ακόμα και ο μοναδικός διαθέσιμος μηχανισμός οδυνηρής προσαρμογής της οικονομίας, η λεγόμενη «εσωτερική υποτίμηση», μέσα από το μηχανισμό μισθών – τιμών, λειτουργεί ασύμμετρα, άνισα, αργά σε αντίθεση με τα γρήγορα αποτελέσματα που προσδοκά η «τρόικα» με βάση παλαιότερες εμπειρίες χωρών κυρίως της Λατινικής Αμερικής ή άλλων χωρών εκτός νομισματικής ένωσης. Το εμπορικό ισοζύγιο δεν κλείνει. Το σκληρό νόμισμα, η συντηρούμενη ζήτηση από ορισμένα στρώματα, η συνεχιζόμενη ροή χρήματος από το πρόγραμμα στήριξης έστω σε χαμηλότερο επίπεδο κάνουν ελκυστικές τις εισαγωγές παρά μια κάμψη τους. Οι κλειστές ή καρτελοποιημένες αγορές προϊόντων και υπηρεσιών και η αύξηση της φορολογίας περιορίζουν την πτώση των τιμών. Η υποχώρηση τις τελευταίες δεκαετίες των διεθνώς εμπορεύσιμων τομέων της οικονομίας περιορίζουν τα πιθανολογούμενα κέρδη ανταγωνιστικότητας. Η σκληρή λιτότητα δε φαίνεται να επιλύει το ζήτημα της ανταγωνιστικότητας. Η οικονομία δυσκολεύεται να βρει «πάτο» να χτυπήσει και να αρχίσει η ανάκαμψη.

Η Ελλάδα απέφυγε μέχρι σήμερα την άμεση καταστροφική χρεωκοπία, τη μεγάλη βουτιά από την οποία θα έκανε πάνω από μια δεκαετία για να ξαναβγεί στην επιφάνεια και τελικά θα την οδηγούσε εκτός ευρώ. Η αντεστραμμένη πυραμίδα με τα δανεικά τότε θα κατέρρεε πάνω στα κεφάλια των Ελλήνων. Ωστόσο, αν δεν υπάρξουν αντισταθμιστικές νομισματικές και επενδυτικές «ενέσεις» στην ελληνική οικονομία από την πλευρά της ευρωζώνης, θα συνεχίζεται η βύθισή της (slow motion) σε μια μακροχρόνια ύφεση, το σπιράλ ύφεσης – χρέους – ανεργίας θα κλιμακώνεται επικίνδυνα και θα αντιστέκεται σε οποιεσδήποτε διαδοχικές «αναδιαρθρώσεις» του χρέους. Η όποια πολιτική ηγεσία της χώρας στο χειρότερο σενάριο μπροστά στο χάος και τις άμορφες εκρήξεις εξαιτίας των υψηλών επιπέδων ανεργίας υπάρχει πραγματική πιθανότητα να προσφύγει στη «λύση» απελπισίας, στο απονενοημένο διάβημα, στην αυτοκαταστροφική «διέξοδο» της εξόδου από το ευρώ για να κόψει χρήμα με τις γνωστές δραματικές οικονομικές, εθνικές και γεωπολιτικές επιπτώσεις που έχουν παρουσιαστεί αναλυτικά στο δημόσιο διάλογο.

ο νέος ιστορικός εθνικός και κοινωνικός συμβιβασμός

Φίλη και φίλε, καμιά αυταπάτη δεν είναι πλέον επιτρεπτή. Η χώρα κινδυνεύει να συρθεί σε μια τυφλή, άμορφη αυτοκαταστροφική εμφύλια διαμάχη, όλοι εναντίων όλων, ενώ ισχυροί κύκλοι του ευρωσυστήματος σ’ ένα παιχνίδι με το χρόνο προσπαθούν να επιλέξουν με βάση αποκλειστικά τα δικά τους συμφέροντα την κατάλληλη στιγμή και τους όρους για ένα ελληνικό default.

Έλληνα, σκεπτόμενε πατριώτη ίσως σκεφθείς ότι σου μαύρισα την ψυχή κι όμως, μέσα σ’ αυτό το μελαγχολικό φόντο, μέσα στη γενικευμένη κρίση εμπιστοσύνης και στην αβεβαιότητα για τις εξελίξεις που προκαλεί η απουσία στιβαρής ευρωπαϊκής ηγεσίας, υπάρχει ένα σημαντικό ελπιδοφόρο στοιχείο από το οποίο μπορεί να κρατηθούμε οι Έλληνες και να πετύχουμε την εθνική ανασύνταξη: είναι η στρατηγικής σημασίας επιλογή της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού, του ευρύτερου φάσματος των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων να αναζητούν ένα εθνικό σχέδιο διαχείρισης της κρίσης και σωτηρίας της χώρας εντός της ζώνης του ευρώ. Είναι η βαθύτερη κατανόησή τους ότι στο σημερινό κόσμο εν μέσω κρίσης η χώρα μας δεν μπορεί να βρει εναλλακτική πηγή δανεισμού.

Σ’ αυτό το ισχυρό στοιχείο μπορεί και πρέπει να θεμελιωθεί εν θερμώ, μπροστά στις ιστορικές αποφάσεις που καλείται να πάρει η χώρα στους επόμενους δύο – τρεις μήνες, ένας ιστορικός εθνικός και κοινωνικός συμβιβασμός. Είναι αδιανόητο εμείς οι Έλληνες να δεχθούμε παθητικά ή αυτοκαταστροφικά να περάσουν πάνω από τα κεφάλια μας, ερήμην μας, αποφάσεις που θα κρίνουν το μέλλον της χώρας μας για μια ολόκληρη γενιά. Η Ελλάδα με ενισχυμένη αξιοπιστία, με γερή πλάτη τον εθνικό και κοινωνικό συμβιβασμό, τη νέα εθνική ενότητα μπορεί να βάλει ζώνη ασφαλείας γύρω από τη χώρα, να διαπραγματευτεί τη βέλτιστη εφικτή εκδοχή στη διαχείριση του χρέους και να διευρύνει τα, έτσι κι αλλιώς, στενά όρια των επιλογών μας. Κανείς δε μπορεί βέβαια να φαντασιώνεται ότι μπορεί να αλλάξει «άλογο» καταμεσής ενός ορμητικού ποταμού. Να εγκαταλείψει δηλαδή τις συντεταγμένες ευρωπαϊκές διαδικασίες διαχείρισης της κρίσης. Μια ανάλογη επιλογή θα ισοδυναμούσε με εθνική αυτοκτονία.

Πρώτη και θεμελιώδης προϋπόθεση για τον νέο ιστορικό συμβιβασμό θα είναι η δίκαιη και αναλογική κατανομή των βαρών. Η πολιτεία θα πιστοποιήσει με εθνικό γραμμάτιο, την οφειλή της προς τους οικονομικά αδύνατους και θα αναλάβει τη δέσμευση να αποκαταστήσει τις όποιες αδικίες σε βάρος τους σε εύλογο χρονικό διάστημα καθώς θα εξασφαλίζεται η μεγαλύτερη και αναλογική συμμετοχή των «εχόντων» που φοροδιαφεύγουν και θα σταθεροποιείται η οικονομία.

Ο χρόνος τελειώνει. Σε λίγο δε θα μετράμε μήνες αλλά βδομάδες, μέρες, ώρες.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι επείγουσα ανάγκη να ασκήσει με πληρότητα το συμβολικό και διαμεσολαβητικό ρόλο του στην εθνική και κοινωνική συνεννόηση.

Ο Πρωθυπουργός αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να σηκώσει το βάρος της ευθύνης των ιστορικών αποφάσεων ολομόναχη μια κυβέρνηση, πάνω σε κινούμενη άμμο, βαλλόμενη πανταχόθεν, με το πιστόλι στον κρόταφο από τους δανειστές για να κρατήσει τον «αναπνευστήρα» της εκάστοτε δόσης.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, παρά το συνήθη ελληνικό βερμπαλισμό, κατανοούν ότι το πολιτικό παιχνίδι που μας οδήγησε στη χρεωκοπία δεν μπορεί να συνεχιστεί σα να μη συμβαίνει τίποτα με εξυπνακίστικες ατάκες για τα δελτία των οκτώ, ότι η αναξιοπιστία γενικεύεται όταν προσποιούνται ότι έχουν στην τσέπη έτοιμη ανέξοδη την ειδυλλιακή λύση και πως ο πολιτικός ανταγωνισμός έχει ένα όριο, την επιβίωση της χώρας. Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που επενδύουν επί των ερειπίων της πατρίδας.

Τα συνδικάτα δεν έχουν να κερδίσουν τίποτα από τις γενικές αντιμνημονιακές καταγγελίες αλλά αντίθετα πρέπει να εκπροσωπήσουν πειστικά τα συμφέροντα του κόσμου της μισθωτής εργασίας στον αναγκαίο ισόρροπο εθνικό και κοινωνικό συμβιβασμό, να επιβάλουν τη γλώσσα του «κοινωνικού συμβολαίου» στη συμφωνημένη προσαρμογή και διάσωση της χώρας και να εξασφαλίσουν δεσμευτικά το ταξικό μέρισμα από τη σωτηρία και ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

Η «αστική τάξη» πρέπει να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στην εθνική προσπάθεια διάσωσης της χώρας με την επιστροφή του κεφαλαίου της από το εξωτερικό, τη διατήρηση των επιχειρήσεών της εντός της χώρας, την αναζήτηση ευκαιριών για καινοτόμες επενδύσεις σε εξωστρεφείς τομείς της οικονομίας.

οι άμεσες κυβερνητικές λύσεις

Ο νέος ιστορικός εθνικός και κοινωνικός συμβιβασμός πρέπει να εκφραστεί άμεσα και στο κυβερνητικό επίπεδο με ασφαλή τρόπο που δεν θα επιτρέπει καμία κυβερνητική παράλυση ή διαταραχή της πολιτικής σταθερότητας εν όψει των πλέον κρίσιμων αποφάσεων για το μέλλον της χώρας. Οι άμεσες εναλλακτικές δεν είναι πολλές τουλάχιστον στη σημερινή συγκυρία.

Ή ανασυντάσσεται και πλαισιώνεται το υπάρχον κυβερνητικό σχήμα με μια εθνική και κοινωνική συμφωνία, με συναπόφαση και συνευθύνη για τα θεμελιώδη ζητήματα της νέας διαπραγμάτευσης με την ευρωζώνη, ενδεχόμενα και με την προσθήκη ενός δύο κατάλληλων προσώπων ευρύτερης αποδοχής σε κρίσιμους κρίκους για το πρόγραμμα διάσωσης.

Ή μετεξελίσσεται σε κυβέρνηση έκτακτης εθνικής ανάγκης με Πρωθυπουργό κοινής αποδοχής τουλάχιστον στο χρονικό διάστημα που απαιτείται για τον οριστικό διακανονισμό του ευρωπαϊκού πλαισίου διαχείρισης του ελληνικού χρέους και την έγκαιρη έναρξη λειτουργίας του νέου Ευρωπαϊκού Ταμείου (ΕSM).

Είναι γνωστά τα συν, πλην και οι δυσκολίες για την πραγμάτωση αυτών των δύο εναλλακτικών λύσεων. Αλλά δεν πρέπει να αποτελέσουν άλλοθι της παθητικότητας και της απραξίας εν όψει των κινδύνων που αντιμετωπίζει η χώρα. Είναι αδιανόητο να παριστάνουμε τους αφ’ υψηλού παρατηρητές και σχολιαστές.

Σε περίπτωση αξιόπιστης και λειτουργικής συναινετικής λύσης πρέπει να οριστεί η ημερομηνία των εκλογών τουλάχιστον ένα χρόνο μετά. Αντίθετα, οι εκλογές σε αυτή την ευαίσθητη συγκυρία είναι πολύ πιθανό να οδηγήσουν σε παρατεταμένη αστάθεια, σε γενίκευση του χάους και της διοικητικής κατάρρευσης, σε απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις, σε αναλώσιμες κυβερνήσεις ολίγων μηνών και θα ενισχύσουν την ισχυρή τάση στους εταίρους να εγκαταλειφθεί η Ελλάδα σε καραντίνα προς τη χρεωκοπία και την έξοδό της από το ευρώ. Μην ξεχνάς σκεπτόμενε πατριώτη ότι με τις εκλογές που επιχείρησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος εν μέσω μικρασιατικής εκστρατείας επιταχύνθηκε ο δρόμος προς την ολική καταστροφή.

Μακάρι να ήταν άμεσα εφικτή μια ριζική ανασύνθεση της πολιτικής ζωής. Προσωπικά τάσσομαι υπέρ μιας νέας ιδρυτικής φάσης. Ωστόσο αυτό που προέχει είναι να κρατήσουμε το κεφάλι της Ελλάδας έξω από το νερό «μ’ ό,τι υπάρχει» διαθέσιμο «και βλέπουμε», με την ενεργοποίηση όλων των πατριωτικών δημιουργικών δυνάμεων της ελληνικής κοινωνίας.

Μ’ αυτή την αναλυτική εξομολόγηση σκεπτόμενε πατριώτη ήθελα να σε βάλω σε σκέψεις. Κράτα ό,τι εσύ κρίνεις. «Όλο τον κόσμο να ρωτάς, τη γνώμη σου ακολούθα», λέμε στην Κρήτη. Σ’ αποχαιρετώ με την ευαγγελική ρήση: Γρηγορείτε, ποτέ δεν ξέρετε ούτε τη μέρα ούτε την ώρα!

Archives for October 2011

Footer